آشنایی با هشدارها و علائم ايمني
براي اينكه بتوانيم در برخورد با مواد خطرناك، بخوبي از برچسب هاي ايمني الصاق شده بر روي آنها استفاده كنيم بايد با مفهوم شكل ها و حروف نشان داده شده در جدولهاي زير آشنا باشيم:
جدول توصيفي بر چسب گذاري مخاطرات مواد شيميايي
| در صورت خشك بودن ماده قابل انفجار است | R1 |
| خطر انفجار ماده بر اثر ضربه ، اصطكاك ، حريق يا ساير منابع اشتعال و احتراق وجود دارد | R2 |
| خطر شديد انفجار بر اثر ضربه ، اصطكاك ، حريق يا ساير منابع اشتعال و احتراق وجود دارد | R3 |
| خطر تشكيل تركيبات بسيار حساس انفجاري فلزي ماده وجود دارد | R4 |
| بر اثر حرارت ديدن ممكن است منفجر شود | R5 |
| خطر انفجار ماده در تماس يا بدون تماس با هوا وجود دارد | R6 |
| ممكن است باعث ايجاد حريق شود | R7 |
| تماس با مواد قابل اشتعال ممكن است باعث ايجاد حريق شود | R8 |
| امكان انفجار در صورت مخلوط شدن با مواد قابل اشتعال وجود دارد | R9 |
| قابل اشتعال است | R10 |
| بسيار قابل اشتعال است | R11 |
| به شدت قابل اشتعال است | R12 |
| به شدت با آب واكنش مي دهد | R14 |
| تماس با آب باعث آزاد شدن گازهاي بسيار قابل اشتعال مي شود | R15 |
| امكان انفجار ماده در صورت مخلوط شدن با مواد اكسيد كننده وجود دارد | R16 |
| به صورت خود به خود در هوا مشتعل مي شود | R17 |
| در هنگام استفاده امكان تشكيل مخلوط قابل اشتعال ، انفجار بخار ماده با هوا وجود دارد | R18 |
| ممكن است تشكيل پر اكسيد هاي قابل انفجار دهد | R19 |
| در صورت استنشاق زيان آور مي باشد | R20 |
| در صورت تماس با پوست زيان آور مي باشد | R21 |
| در صورت خوردن زيان آور مي باشد | R22 |
| در صورت استنشاق سمي مي باشد | R23 |
| در صورت تماس با پوست سمي مي باشد | R24 |
| در صورت خوردن سمي مي باشد | R25 |
| در صورت استنشاق بسيار سمي مي باشد | R26 |
| در صورت تماس با پوست بسيار سمي است | R27 |
| در صورت خوردن بسيار سمي مي باشد | R28 |
| در اثر تماس با آب گازهاي سمي آزاد مي كند | R29 |
| در هنگام استفاده ممكن است بسيار قابل اشتعال شود | R30 |
| در تماس با اسيدها باعث آزاد شدن گازهاي سمي مي شود | R31 |
| در تماس با اسيدها باعث آزاد شدن گازهاي بسيار سمي مي شود | R32 |
| خطر ايجاد اثرات تجمعي ماده وجود دارد | R33 |
| باعث ايجاد سوختگي مي شود | R34 |
| باعث ايجاد سوختگي شديد مي شود | R35 |
| باعث تحريك چشمها مي شود | R36 |
| باعث تحريك دستگاه تنفسي مي شود | R37 |
| باعث تحريك پوست مي شود | R38 |
| خطر ايجاد عوارض بسيار شديد برگشت ناپذير وجود دارد | R39 |
| دلايل و شواهد محدودي دال بر سرطانزا بودن ماده وجود دارد | R40 |
| خطر آسيب جدي به چشمها وجود دارد | R41 |
| در صورت استنشاق ممكن است باعث ايجاد حساسيت شود | R42 |
| در صورت تماس پوستي ممكن است باعث ايجاد حساسيت شود | R43 |
| خطر انفجار ماده بر اثر حرارت ديدن در محيط هاي بسته وجود دارد | R44 |
| ممكن است باعث ايجاد سرطان شود | R45 |
| ممكن است باعث ايجاد آسيب هاي ژنتيكي و وراثتي شود | R46 |
| در صورت تماس طولاني امكان خطر آسيب هاي شديد بهداشتي وجود دارد | R48 |
| در صورت استنشاق ممكن است باعث ايجاد سرطان شود | R49 |
| براي آبزيان بسيار سمي است | R50 |
| براي آبزيان سمي است | R51 |
| براي آبزيان زيان آور مي باشد | R52 |
| ممكن است باعث ايجاد عوارض نامطلوب طولاني مدت در محيط هاي آبي شود | R53 |
| براي گياهان سمي است | R54 |
| براي حيوانات سمي است | R55 |
| براي موجودات خاكزي سمي است | R56 |
| براي زنبورها سمي است | R57 |
| ممكن است باعث ايجاد عوارض نامطلوب طولاني مدت در محيط زيست شود | R58 |
| براي لايه ازن خطر ناك مي باشد | R59 |
| ممكن است باعث عدم عملكرد و آسيب دستگاه توليد مثل شود | R60 |
| ممكن است براي جنين خطرناك باشد | R61 |
| امكان خطر عدم عملكرد و آسيب دستگاه توليد مثل وجود دارد | R62 |
| امكان خطر آسيب براي جنين وجود دارد | R63 |
| ممكن است براي كودكان شير خوار زيان آور باشد | R64 |
| زيان آور است : در صورت خوردن ممكن است باعث ايجاد آسيب ريوي شود | R65 |
| تماس بلند مدت با ماده ممكن است باعث خشكي و ترك خوردگي پوست شود | R66 |
| بخارات ماده ممكن است باعث خواب آلودگي و سرگيجه شود | R67 |
| امكان ايجاد عوارض غير قابل بازگشت وجود دارد | R68 |
جدول توصيفي بر چسب گذاري ايمني مواد شيميايي
| در محل بسته نگهداري كنيد | S1 | |
| دور از دسترس كودكان نگهداري كنيد | S2 | |
| در جاي خنك نكهداري كنيد | S3 | |
| دور از محل زندگي افراد نگهداري كنيد | S4 | |
| محتويات را در زير ( مايع مناسب توسط سازنده مشخص مي گردد ) نگهداري كنيد | S5 | |
| محتويات را در زير آب نگهداري كنيد | S5/1 | |
| محتويات را در زير نفت خام نگهداري كنيد | S5/2 | |
| محتويات را در زير روغن پارافين نگهداري كنيد | S5/3 | |
| ماده را زير ( گاز خنثي كه توسط سازنده مشخص مي شود ) نگهداري كنيد | S6 | |
| زير نيتروژن نگهداري كنيد | S6/1 | |
| زير آرگون نگهداري كنيد | S6/2 | |
| ظروف را كاملا در بسته نگهداري كنيد | S7 | |
| ظروف را در جاي خشك نگهداري كنيد | S8 | |
| ظروف را در محلي داراي تهويه عمومي مناسب نگهداري كنيد | S9 | |
| ظروف را بصورت آب بندي شده نگهداري كنيد | S12 | |
| دور از مواد غذايي ، نوشيدني ها و غذاي حيوانات نگهداري كنيد | S13 | |
| دور از ( مواد ناسازگاري كه سازنده مشخص مي كند ) نگهداري كنيد | S14 | |
| دور از مواد احياكننده ، مواد اسيدي و قلياها تركيبات فلزات سنگين نگهداري كنيد | S14/1 | |
| دور از مواد اكسيد كننده ، مواد اسيدي و تركيبات فلزات سنگين نگهداري كنيد | S14/2 | |
| دور از آهن نگهداري كنيد | S14/3 | |
| دور از آب و قليا ها نگهداري كنيد | S 14/4 | |
| دور از اسيدها نگهداري كنيد | S 14/5 | |
| دور از قليا ها نگهداري كنيد | S 14/6 | |
| دور از فلزات نگهداري كنيد | S 14/7 | |
| دور از مواد اكسيد كننده و مواد اسيدي نگهداري كنيد | S 14/8 | |
| دور از مواد آلي قابل اشتعال نگهداري كنيد | S 14/9 | |
| دور از اسيدها ، مواد احياء كننده و مواد قابل اشتعال نگهداري كنيد | S 14/10 | |
| دور از مواد قابل اشتعال نگهداري كنيد | S 14/11 | |
| دور از حرارت نگهداري كنيد | S 15 | |
| دور از منابع اشتعال نگهداري كنيد – سيگاركشيدن ممنوع | S 16 | |
| دور از مواد قابل اشتعال ( جامد ) نگهداري كنيد | S17 | |
| ظروف را با دقت حمل و باز نمائيد | S 18 | |
| در هنگام كار از خوردن و آشاميدن بپرهيزيد | S 20 | |
| در هنگام كار از استعمال دخانيات بپرهيزيد | S 21 | |
| بخارات ماده را استنشاق نكنيد | S 22 | |
| گازها ،بخار ، فيوم ، اسپري ماده را استنشاق نكنيد | S 23 | |
| گاز ماده را استنشاق نكنيد | S 23/1 | |
| بخار ماده را استنشاق نكنيد | S 23/2 | |
| اسپري ماده را استنشاق نكنيد | S 23/3 | |
| فيومهاي ماده را استنشاق نكنيد | S 23/4 | |
| بخار و اسپري ماده را استنشاق نكنيد | S 23/5 | |
| از تماس ماده با پوست خودداري كنيد | S 24 | |
| از تماس ماده با چشمها خودداري كنيد | S 25 | |
| در صورت تماس ماده با چشمها ، چشمها را با آب فراوان بشوئيد و سپس به پزشك مراجعه كنيد | S 26 | |
| فورا همه لباسهاي آلوده را از تن در آوريد | S 27 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با …… فراوان بشوئيد ( توسط سازنده مشخص مي شود ) | S 28 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب فراوان بشوئيد | S 28/1 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب فراوان و صابون بشوئيد | S 28/2 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب فراوان و صابون بشوئيد و در صورت امكان با پلي اتيلر پوست را بشوئيد . | S 28/3 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با پلي اتيلن گليكول 300 و اتانول ( 2:1 ) همراه آب بشوئيد | S 28/4 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با پلي اتيلن گليكول 400 بشوئيد | S 28/5 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با پلي اتيلن گليكول 400 بشوئيد و سپس پوست را با آب فراوان بشوئيد | S 28/6 | |
| بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب و صابون اسيدي بشوئيد | S28/7 | |
| از ريختن مواد به داخل فاضلاب خودداري كنيد | S 29 | |
| هرگز آب را به اين ماده اضافه نكنيد | S 30 | |
| احتياطهاي لازم را در برابر الكتريسيته ساكن رعايت كنيد | S 33 | |
| اين ماده و ظروف آن بايد با يك روش ايمن دفع شوند | S 35 | |
| از لباسهاي مناسب حفاظتي استفاده كنيد | S 36 | |
| از دستكش ايمني مناسب استفاده كنيد | S 37 | |
| در هنگام نبود تهويه كافي از تجهيرات تنفسي مناسب استفاده كنيد | S 38 | |
| از عينك ايمني يا نقاب حفاظ صورت استفاده كنيد | S 39 | |
| براي تميز كردن كف محل و تمام اشياء آلوده به اين ماده از …………… استفاده كنيد ( توسط سازنده مشخص مي شود ) | S 40 | |
| براي تميز كردن كف محل و تمام اشياء آلوده اين ماده از آب فراوان استفاده كنيد | S 40/1 | |
| در هنگام حريق يا انفجار از استنشاق فيومهاي ماده خودداري كنيد | S 41 | |
| در هنگام ايجاد فيوم يا اسپري ماده از تجهيزات تنفسي مناسب استفاده كنيد | S 42 | |
| در هنگام حريق از ……… ( نوع اطفاء كننده حريق توسط سازنده مشخص مي شود ) استفاده كنيد | S 43 | |
| در هنگام حريق از آب استفاده كنيد | S 43/1 | |
| در هنگام حريق از آب يا پودر اطفاء حريق استفاده كنيد | S 43/2 | |
| در هنگام حريق از پودر اطفاء حريق استفاده كنيد – از آب هرگز استفاده نكنيد | S 43/3 | |
| در هنگام حريق از دي اكسيد كربن استفاده كنيد – از آب هرگز استفاده نكنيد | S 43/4 | |
| در هنگام حريق از ماسه استفاده كنيد – از آب هرگز استفاده نكنيد | S 43/6 | |
| در هنگام حريق ازپودر فلزي استفاده كنيد –هرگز از آب استفاده نكنيد | S 43/7 | |
| در هنگام حريق از ماسه – دي اكسيد كربن يا پودر اطفاء حريق استفاده كنيد –هرگز از آب استفاده نكنيد | S 43/8 | |
| در صورت حادثه و يا احساس نا خوش فورا به پزشك مراجعه كنيد | S 45 | |
| در صورت خوردن ماده فورا به پزشك مراجعه كنيد و بر چسب ماده يا ظرف ماده را نشان وي دهيد | S 46 | |
| در دماي كمتر از ………… نگهداري كنيد ( توسط سازنده مشخص مي شود ) | S 47 | |
| در دماي كمتر از 25 درجه سانتيگراد نگهداري كنيد | S 47/1 | |
| ماده را بوسيله ………… مرطوب نماييد ( ماده مناسب توسط سازنده مشخص مي شود ) | S 48 | |
| ماده را بوسيله آب مرطوب نمائيد | S 48/1 | |
| ماده را تنها در ظروف اصلي آن نگهداري كنيد | S 49 | |
| ماده را با مواد ديگر مخلوط ……… نكنيد ( توسط سازنده مشخص مي شود ) | S 50 | |
| ماده را با اسيدها مخلوط نكنيد | S 50/1 | |
| ماده را با قلياها مخلوط نكنيد | S 50/2 | |
| ماده را با اسيدهاي قوي ، بازها ي قوي فلزات غير آهني يا نمك آنها مخلوط نكنيد . | S 50/3 | |
| فقط در محلي داراي تهويه عمومي مناسب با ماده كار كنيد | S 51 | |
| جهت مصرف داخلي بر روي سطوح وسيع توصيه نمي شود . | S52 | |
| از تماس با ماده بپرهيزيد – دستورالعمل هاي تخصصي را قبل از استفاده تدارك ببينيد – براي استفاده كنندگان حرفه اي محدود مي باشد | S 53 | |
| ماده و ظروف آن را در محلهاي مخصوص جمع آوري مواد و زباله هاي خطرناك يا ويژه دفع كنيد | S 56 | |
| از ظروف مناسب جهت جلوگيري از آلودگي محيط زيست استفاده كنيد | S 57 | |
| براي اطلاعات لازم در مورد بازيافت و استفاده دوباره از ماده به شركت سازنده يا پخش كننده ماده مراجعه كنيد | S59 | |
| اين ماده و ظروف آن بايد بعنوان زباله هاي خطرناك دفع شوند | S 60 | |
| از رها سازي ماده در محيط زيست خودداري كنيد . به دستورالعمل هاي ويژه يا برگه اطلاعات ايمني ماده مراجعه كنيد | S 61 | |
| در صورت خوردن بيمار را وادار به استفراغ نكنيد . فورا به پزشك مراجعه كرده و ظرف يا بر چسب ماده را به وي نشان دهيد | S62 | |
| در صورت استنشاق ماده ، بيمار را به هواي تازه منتقل كرده از او بخواهيد استراحت كند | S63 | |
| در صورت خوردن ماده ، دهان را با آب بشوئيد (تنها در صورت هوشيار بودن بيمار ) | S64 |
